Պատմության էջերից
Մումիան գիտնականներին ստիպել է վերանայել ծաղիկ հիվանդության առաջացման վերաբերյալ իրենց հայացքները. news.am
Լիտվայում հայտնաբերված երեխայի մումիան գիտնականներին օգնել է պարզել, որ միլիոնավոր մարդկանց կյանքեր խլած ծաղիկ հիվանդության վիրուսը Երկրի վրա համեմատաբար ուշ է հայտնվել: Այս մասին նշված է Current Biology ամսագրում հրապարակված հոդվածում:
«Գոյություն ունեն հին եգիպտական մումիաներ՝ որոնց վրայի սպիներն ու հետքերը նմանվում էին ծաղիկ հիվանդության հետեւանքով առաջացող սպիներին, ինչը վկայում էր դեռեւս 3-4 հազար տարի առաջ այդ հիվանդության գոյության մասին: Մեր հայտնագործությունը այս ենթադրությունը կասկածի տակ է դնում»,- հայտարարել է Մակմաստերի (Կանադա) համալսարանի աշխատակից Անա Դուգանը:
Դուգանը նշել է, որ գենետիկների եւ հնագետների միջեւ ներկայում յուրահատուկ «պատերազմ» է ընթանում, թե ծաղիկը` 18 եւ 19-րդ դարերի «ժանտախտը», երբ եւ ինչպես է առաջացել, ինչի արդյունքում յուրաքանչյուր տարի մոտավորապես 400 հազար եվրոպացիներ են մահացել:
Հնագետները, հիմք ընդունելով Ռամզես 5-րդ փարավոնի եւ հին եգիպտական, հին չինական ու հնդկական մի շարք այլ տիրակալների մումիաների վրա ծաղկի հնարավոր հետքերը, կարծում են, որ ծաղիկը վաղուց է առաջացել, դեռեւս մինչ ժամանակակից քաղաքակրթության ծնունդը, եւ որ այն Արեւելքի երկրներում մի քանի հազար տարի հսկայական թվով մարդկանց է ոչնչացրել:
Այս տեսակետը գենետիկները վերջերս սկսել են վիճարկել, քանի որ դրա հարուցչի՝ Variola major վիրուսի տարբեր ենթատեսակների համեմատական հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ ծաղիկը մարդկանց սկսել է վարակել միայն միջնադարի վերջին եւ նոր ժամանակների սկզբին, մեր թվարկության 15-16-րդ դարերում:
Հայտնի գենետիկ Հենրիկ Պոյնարի ղեկավարությամբ Դուգանը եւ նրա գործընկերներն այս տեսակետը հաստատել են՝ հետազոտելով երեխայի մումիան, որը հայտնաբերվել է Վիլնյուսի Սրբազան Հոգու կոստյոլի գետնատնակներում: Այս երկու կամ չորսամյա երեխան, ինչպես պարզվել է մումիան բացելուց հետո, մոտավորապես 1665 թ. ծաղկից է մահացել:
Գիտնականները երեխայի մարմնից ԴՆԹ-ի նմուշներ են վերցրել եւ փորձել են այնտեղ վիրուսի հետքեր գտնել: Նրանց հաջողություն էր սպասում.՝ հայտնաբերվել են Variola major ՌՆԹ-ի ավելի քան միլիոն մասեր, որը նրանց թույլ է տվել վերակառուցել միջնադարյան ծաղկի ամբողջական գենոմը եւ համեմատել այն վիրուսների հետ, որոնք արդեն մեր ժամանակներում են հայտնվել:
Գենետիկ ծածակագրով համեմատելով միջնադարյան եւ ժամանակակից ծաղկի մեկ «տառի» երկարությամբ նուկլեոտիդների մանր մուտացիաների թիվը՝ գիտնականները հանգել են այն եզրակացության, որ նրանք ազգակիցներ են, եւ որ նրանց ուղղակի նախահայրը Եվրոպայում մարդկանց վարակել է 1588 եւ 1645 թվականների միջակայքում՝ մեծագույն ցնցումների եւ միջնադարից նոր ժամանակների անցման ժամանակահատվածում:
Գիտնականներն ընդգծում են, որ ծաղկի ժամանակակից վիրուսի ծննդի այս պատմությունը չի վկայում այն մասին, թե հատկապես երբ է վիրուսը սկսել մարդկանց վարակել եւ որ կենդանիներն էին նրա աղբյուրը: Այս հարցին պատասխանելու համար անհրաժեշտ են Variola major վիրուսի այլ հին նմուշներ, որոնք ներկայում Պոյնարն ու նրա գործընկերներն ակտիվորեն փնտրում են:
Կարդացեք նաև
Վիտամին С-ն շատ կարևոր է մարդկային օրգանիզմի կենսագործունեության համար։ 1932 թ. ապրիլի 4-ին ամերիկացի կենսաքիմիկոս Չարլզ Գլեն Կինգը առաջին անգամ առանձնացրել է վիտամին C: Նշյալ վիտամինը շատ...
Վալենտին Իվանովիչ Դիկուլը ծնվել է 1948 թ. ապրիլի 3-ին Կաունաս (Լիտվա) քաղաքում: Ծնողների մահվան պատճառով տղան ապրել է մանկատանը: Այնտեղ նա սովորել է ձեռնածություն և ակրոբատիկա...
Այսօր երիկամի փոխպատվաստման վիրահատությունները կանոնավոր կերպով անց են կացվում աշխարհի շատ երկրներում: Երիկամի փոխպատվաստման փորձարկումները, ի տարբերություն այլ օրգանների փոխպատվաստման...
Ալեքսանդր Իվանի Վվեդենսկին ծնվել է Տամբովում 1856 թ. մարտի 31-ին: 1881թ. ավարտել է Պետերբուրգի հալասարանի պատմաբանասիրության ֆակուլտետը: Մագիստրոսի քննությունից հետո նրան երկու տարով ուղարկեցին...
ԱՄՆ-ում Բժշկի ազգային օրն (National Doctor's Day) առաջին անգամ նշվեց 1991թ. այն բանից հետո, երբ 1990թ. Կոնգրեսի և Սենատի կողմից օրինական ընդունվեց Բժշկի ազգային օրը...
Քրիստոֆ ֆոն Զիգվարտը ծնվել է Տյուպինգենում (Գերմանիա) 1830 թ. մարտի 28-ին: Զիգվարտի առաջին աշխատանքները նվիրվել են փիլիսոփայության (Բեկոն, Սպինոզա) և բնական գիտությունների պատմությանը...
Գերմանացի ֆիզիկոս Վիլհելմ Կոնրադ Ռենտգենը ծնվել է 1845թ. մարտի 27-ին Դյուսելդորֆի շրջակայքում, հարուստ վաճառականի և կտորեղենի գործարանի սեփականատիրոջ ընտանիքում: Երբ տղան երեք տարեկան էր, ընտանիքը...
Էրիխ Ֆրոմմը XX դարի մեծագույն սոցիալական հոգեբաններից է, «հումանիստական հոգեվերլուծության», նեոֆրեյդիզմի հիմնադիրներից (Կ. Խորնիի և Գ. Սալլիվանի հետ միասին)...
Կոֆֆկանը գեշտալտ հոգեբանության հիմնադիրներից է: Իր աշխատանքներում նա ընդգծել է բնածին ունակությունների և շրջակա միջավայրի պայմանների փոխներգործությունը՝ պաշտպանելով Շտերնի «կոնվերգենցիայի տեսությունը»...
Հեռախոսը` Բելլի ամենահայտնի հայտնագործությունը, նրան հարուստ դարձրեց: Բայց Բելիի գիտական աշխատանքների և գյուտերի մեծ մասը խուլ ու համրերի հաղորդակցման միջոցների կատարելագործմանն էր նվիրված: Նա դասախոսություններ...
«Մարդը դառնում է առաջին բացահայտողը` ցանկացած երևույթի ծագումն իմանալու ձգտմամբ»
Այս պատմության հերոսը Չարլզ անունով մի երիտասարդ անգլիացի է, ով ապրել է նախանցած դարում...
Պոլ Բրեգգը Ամերկայում առողջ սնունդ ընդունելու շարժման հիմնադիրներից է: Նրա կողմից մշակվել են մարմնի դիմադրողականությունը բարձրացնելուն նպաստող քաղցի և շնչառության հատուկ մեթոդներ...
1928 թ. այս օրը երկրագնդում բնակվող և վիտամին D-ի պակասությամբ տառապող բոլոր բնակիչները նվեր ստացան: Փետրվարի 5-ին մարդու սննդակարգի համար անփոխարինելի այս վիտամինը...
1944 թ. փետրվարի 4-ին լույս տեսավ ԱՄՆ «The Journal of Experimental Medicine» ամսագիրը, որտեղ կենսաբանության մեջ կարևոևագույն հայտնագործման մասին հոդված էր տպագրված...
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
- Ժողովրդական դեղամիջոցներ
- Հղիություն. 4-րդ ամիս
- Հղիություն. 7-րդ ամիս
- Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
- Հղիություն. 6-րդ ամիս
- «Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
- Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
- Ամուսնական առաջին գիշերը
- Ընկերության մասին
- Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
- Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
- Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
- Դդում
- Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
- Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
- Սեռական գրգռում
- Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
- Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
- Չիչխանի օգտակար հատկությունները
- Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
- Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
- Դիմակներ` մազերի համար
- Հղիություն. 1-ին ամիս
- Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
- Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
- Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
- Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
- Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
- Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
- Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
- Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
- Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
- Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
- Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
- ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
- Իրիդիոսքրինինգ
- Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն